Ο νόμος της σιωπής στο «ντοπαρισμένο ποδόσφαιρο»

γράφει ο Ηλίας Καραγιάννης, iliaskaragiannis@hotmail.com

Στο αποκορύφωμα της αγωνιστικής δημι­ουργικότητας της Μαρσέιγ του Μπερνάρ Ταπί ένας μαυροπίνακας δέσποζε στα α­ποδυτήρια της. «Το απόγευμα έχει "μπουκιά" για  όλους».  Το  «enfant terrible» («τρομερό παιδί») του γαλλικού ποδοσφαίρου, ο Ερίκ Καντονά, έσπευδε κάθε φορά να απαντήσει: «Εκτός από τον Καντονά».

Η απατηλή εικόνα της Μαρ­σέιγ θα κατέρρεε σύντομα με τις αποκα­λύψεις των μηχανορραφιών του δολοπλόκου Ταπί. Έπρεπε όμως να περάσουν μερικά χρόνια για να φωτίσουν το ένοχο παρελθόν τους οι Τόνι Κασκαρίνο και Κρις Ουόντλ, όπου σε μια ιερατική εξομολόγη­ση αναφέρονταν στις «μπουκιές», τις ενέ­σεις δηλαδή, που έκαναν συστηματικά στις αρχές της δεκαετίας του 1990.

Το 2006 ο Ζαν Ζακ Αιντέλ, ένας μέσος που διακρίθη­κε περισσότερο για τις δεξιότητες του στο στήσιμο παιχνιδιών, παραδεχόταν ότι η Μαρσέιγ του Ταπί ήταν ένα μεγάλο εργα­στήριο δοκιμής ουσιών.

Το 1998 ο Ζντένεκ Ζέμαν, σαν ιεραπόστολος του ποδοσφαί­ρου, κράδαινε τή ρομφαία της κάθαρσης σε μια ιστορική συνέντευξη του στο περιο­δικό «L’ Espresso», όπου υποστήριζε ότι το ποδόσφαιρο θα πρέπει «να αποδράσει από το φαρμακείο», καλύπτοντας με μαύρες σκιές πάνω το Τσάμπιονς Λιγκ και τα τρία πρωταθλήματα που κατέκτησε η Γιουβέ­ντους από το 1994 ως το 1998. Στην έρευ­να της ιταλικής Δικαιοσύνης στις εγκατα­στάσεις της «Γηραιάς Κυρίας» βρέθηκαν 281 διαφορετικά φάρμακα, πολλά εκ των οποίων περιείχαν απαγορευμένες ουσίες. Ο Ζινεντίν Ζιντάν παραδέχθηκε ότι έκανε χρήση κρεατίνης, ενώ στο αίμα αρκετών παικτών βρέθηκαν ίχνη ερυθροποιητίνης.

Το 2003. ο Ρίο Φέρντιναντ επικαλούμενος «αφηρημάδα» δεν πέρασε από προγραμματισμένο έλεγχο απαγορευμένων ου­σιών, προκαλώντας σεισμικές δονήσεις στην προσκολλημένη στην παράδοση αγ­γλική κοινωνία. Ο κατάλογος των παρεκτροπών στο ποδόσφαιρο είναι μακροσκε­λής, γι' αυτό και οι δηλώσεις του Βιθέντε Ντελ Μπόσκε την περασμένη εβδομάδα α­ντιμετωπίστηκαν με μειδιάματα ειρωνείας από ανθρώπους σαν τον Ζαν Πιερ Ντε Μοντενάρ που έχει ξοδέψει τη ζωή του μέσα στις ουσίες.

«Το ποδόσφαιρο είναι απόλυ­τα καθαρό. Δεν ξέρω αν είμαι αφελής, ό­μως στα 42 με 43 χρόνια που ζω μέσα στο ποδόσφαιρο δεν έχω υποπτευθεί κάποιο άτομο να ντοπάρεται. Μου φαίνεται αδύ­νατο να υπάρχει ντόπινγκ στο ποδόσφαι­ρο», διαρρήγνυε τα ιμάτια του ο Ντελ Μπό­σκε, όταν ο γιατρός Εουφεμιάνο Φουέντες υποστήριζε ότι η Ισπανία θα έχανε τους τίτλους της αν άνοιγε το στόμα του.

Μάλλον ο Ζαν Πιερ Ντε Μοντενάρ, που έ­γραψε τον «Νόμο της Σιωπής» στο ποδό­σφαιρο, θα συμφωνούσε μαζί του.

Το 2003 ο «εύφλεκτος» τραγουδιστής Τζόνι Χάλιντεϊ αποκάλυπτε μάλλον αφε­λώς στο τηλεοπτικό δίκτυο Canal+ ότι συ­ναντά τακτικά τον Ζινεντίν Ζιντάν σε μια ι­ταλική κλινική όπου εμπλουτίζει το αίμα του. Μια σιγή απλώθηκε τότε στη γαλλική κοινή γνώμη που κάλυψε σαν πέπλο το μυ­θικό τοτέμ «Ζιζού». Ο Ντε Μοντενάρ έμοι­αζε εκείνη την εποχή σαν τον χαριτωμένο τρελό που ουρλιάζει στη μέση του δρόμου και κανείς δεν λαμβάνει σοβαρά υπ' όψιν τα λόγια του παρά μόνο γελά με την εικό­να του. Εξωθημένος στο περιθώριο, η ηχώ της φωνής του, η οποία περιέγραφε τα α-νομήματα του γαλλικού ποδοσφαίρου, έφτανε αδύναμη σε μια κοινωνία που τρε­φόταν από τις επιτυχίες του πλέον δημοφι­λούς αθλήματος.

«Από το 1994 και μετά συναντάς σπάνια θετικά δείγματα σε επί­πεδο Παγκοσμίου Κυπέλλου. Γιατί γίνεται αυτό; Διότι οι έλεγχοι είναι αναποτελε­σματικοί. Υπάρχει μια σειρά ουσιών οι ο­ποίες δεν μπορούν ακόμη να ανιχνευθούν, ενώ οι έλεγχοι δεν είναι όσο συχνοί θα έ­πρεπε», υποστηρίζει ο Ντε Μοντενάρ, ο ο­ποίος στο βιβλίο του «Ο Νόμος της Σιω­πής» υποστηρίζει ουσιαστικά ότι η χρήση απαγορευμένων ουσιών βολεύει όλο το ποδοσφαιρικό οικοδόμημα.

«Ο πρώτος έ­λεγχος στο ποδόσφαιρο έγινε το 1978 στη Γαλλία. Δεκατρία χρόνια μετά τον πρώτο στην ποδηλασία. Για να βρεθεί ένας αθλη­τής που έχει κάνει χρήση απαγορευμένης ουσίας, απαιτείται να γίνει έλεγχος σε δείγμα 10%. Στο ποδόσφαιρο ξέρετε ποιο είναι το ποσοστό; Αγγίζει το 0,05% συνο­λικά. Ενώ λοιπόν στην ποδηλασία έχουμε συστηματικούς ελέγχους και τα αποτελέ­σματα είναι ορατά, στο ποδόσφαιρο δεν συμβαίνει αυτό. Το ποσοστό των ποδο­σφαιριστών που βρέθηκαν θετικοί σε ε­λέγχους το 2009 ήταν 0,11%. Όλα τα υπό­λοιπα σπορ υποφέρουν από κρούσματα και στο ποδόσφαιρο κανείς δεν κάνει χρή­ση απαγορευμένων ουσιών; Απίστευτο να το πιστέψεις».

Έπειτα από τον θρίαμβο της Εθνικής Γαλ­λίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο που διοργά­νωσε το 1998, ο πρόεδρος τής ιατρικής επιτροπής της παγκόσμιας ομοσπονδίας Μισέλ Χου αποκάλυπτε ότι έγινε ευρεία χρή­ση ερυθροποιητίνης. Λίγες εβδομάδες με­τά απέσυρε τις κατηγορίες του, οι οποίες καλύφθηκαν από τον νόμο της σιωπής, ό­πως λέει ο Ντε Μοντενάρ. «Όλοι γνωρίζουν και κανείς δεν μιλά. Ας πούμε, το Παγκόσμιο Κύπελλο που έγινε πριν από μερι­κούς μήνες στη Νότια Αφρική ήταν αυτό της υποκρισίας», ισχυρίζεται ο Ντε Μοντε­νάρ αναφερόμενος σε μια επιχρυσωμένη αθλιότητα του αθλήματος. «Στο μοντέρνο ποδόσφαιρο προέχει η φυσική δύναμη παρά η τεχνική κατάρτιση. Πλέον κάθε ποδο­σφαιριστής χρειάζεται ένα κορμί, που θα λειτουργεί σαν αποτελεσματική μηχανή, ι­κανή να λειτουργεί ακατάπαυστα, ακόμη και στα τελευταία λεπτά μιας αναμέτρη­σης. Γι' αυτό βλέπετε ότι τις τελευταίες δεκαετίες τα κορμιά των ποδοσφαιριστών δεν έχουν καμιά σχέση με αυτά πριν από τριάντα χρόνια. Με τη χρήση ουσιών σαν την ερυθροποιητίνη ή την τεστοστερόνη ένας παίκτης αποκτά δύναμη και αντοχή», υποστηρίζει ο Ντε Μοντενάρ, ο οποίος ισχυρίζεται ότι «στο ποδόσφαιρο, όπως και στην ποδηλασία, υπάρχει η κουλτούρα της βελόνας», αναφερόμενος στον τρόπο που λαμβάνουν τις απαγορευμένες ουσίες οι ποδοσφαιριστές. Λόγια που φέρνουν στο μυαλό την εικόνα του Φάμπιο Καναβάρο να μπήγει στο δέρμα μία ένεση, μία ήμε­ρα πριν από τον τελικό του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ ανάμεσα στην Πάρμα και τη Μαρ­σέιγ. Καταγεγραμμένες εικόνες που βγά­ζουν από το περιθώριο πείσμονες φωνές σαν και αυτή του Ντε Μοντενάρ.

Το ποδόσφαιρο έχει χάσει την αθωότητα του εδώ και μερικές δεκαετίες. Από την εποχή που ο Μπεκενμπάουερ παραδεχόταν ότι «εμπλουτίζω το αίμα μου» ως και την παραδοχή του Γάλλου διεθνούς Ζοσέ Τουρέ περί «βιταμινούχων ενέσεων». «Στα α­ποδυτήρια οι αθλητές δεν το αποκαλούν ποτέ ντόπινγκ. Μιλούν για φαρμακευτική υ­ποστήριξη. Κρύβονται, όπως όλοι στο ποδόσφαιρο, πίσω από τις λέξεις. Το παράδο­ξο είναι ότι οι ποδοσφαιριστές παραδέχονται ότι είτε πριν είτε στο ημίχρονο ενός παιχνιδιού λαμβάνουν βιταμίνες. Είναι όμως αποδεδειγμένο επιστημονικά ότι οι βιτα­μίνες δεν έχουν κανένα αντίκρισμα σε τόσο σύντομο διάστημα. Την ίδια στιγμή άν­θρωποι του ποδοσφαίρου ισχυρίζονται ότι οι απαγορευμένες ουσίες δεν προσφέρουν τίποτα στο άθλημα. Αλλά είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι οι απαγορευμένες ου­σίες ωφελούν όλα τα υπόλοιπα σπορ και όχι το ποδόσφαιρο που συνδυάζει αρκετές ι­κανότητες άλλων αθλημάτων. Εξοργιστικά δύσκολο».

Όταν το 2004 ο Ρουμάνος της Τσέλσι, Άντριαν Μούτου, βρέθηκε να έχει κάνει χρήση κοκαΐνης, τα αγγλικά ταμπλόι­ντ έριξαν το ανάθεμα στην αυθάδη πολυτέλεια στην οποία κολυμπούσε ο διεθνής ε­πιθετικός. Ο Ντε Μοντενάρ διαφωνεί:

«Η διαφορά στο ποδόσφαιρο είναι ότι η λήψη των απαγορευμένων ουσιών γίνεται ανάλογα με τη θέση που κατέχει κάθε παίκτης στον αγωνιστικό χώρο. Ένας επιθετικός θέλει μια διεγερτική ουσία προκειμένου να αυξήσει τη ζωτικότητα του στη μικρή περιοχή. Συνήθως οι τερματοφύλακες λαμβά­νουν ουσίες σαν την κάνναβη προκειμένου να χαλιναγωγήσουν την πίεση που νιώ­θουν».

Ο Ντε Μοντενάρ δεν έχει καμιά αμφιβολία. Πιστεύει ότι οι απαγορευμένες ου­σίες έχουν διεισδύσει ως το έσχατο κύτταρο του ποδοσφαίρου, παρ' ότι συμπαθείς άνθρωποι του ποδοσφαίρου σαν τον Βιθέντε Ντελ Μπόσκε αρνούνται, προτάσσοντας μια επίπλαστη αφέλεια, να σπάσουν τον «νόμο της σιωπής»...